Nadat we twee jaar het Artist in Residence Esbeek (AIRE) project noodgedwongen stil moesten leggen vanwege de onverwachte Corona-maatregelen konden we afgelopen jaar weer een succesvolle editie organiseren met de uit Mexico afkomstige kunstenaar José Luis López Galván. Met zijn verbluffend schilderstalent en scherp gevoel voor waarneming heeft hij de Esbekenaren en de Esbeekse natuur prachtig en op originele wijze vastgelegd. En daarvan getuigt ook het grote drieluik aan de gevel van Schuttershof, dat voor iedereen dagelijks zichtbaar is, als blijk van dankbaarheid van José Luis aan Esbeek voor de bijzondere kans die hem geboden is om hier te werken.
Het succes van de eerste en tweede editie maakte ook dat de werkgroep AIRE opnieuw gedreven aan de slag is gegaan om voor 2023 een nieuwe kunstenaar te selecteren. In deze werkgroep zitten ook de tegenwoordig in Colombia woonachtige Bart van Hoof en de eerste kandidate, de eveneens uit Colombia afkomstige Juliana Rios, die inmiddels een warme band met Esbeek heeft opgebouwd.
Toen Juliana verleden jaar een tentoonstelling in Londen had wees de curatrice van deze tentoonstelling haar op een aantal Cubaanse kunstenaars die mogelijk zeer geschikt zouden kunnen zijn als kandidaat voor het AIRE-project 2023. De werkgroep is daarmee enthousiast aan de slag gegaan en heeft de portfolio’s van de kunstenaars bestudeerd en contact met een 4-tal genomineerden opgenomen. Deze bleken allen zeer geïnteresseerd te zijn om als kunstenaar een periode in het verre Esbeek te komen werken. Na uitgebreid beraad viel de keuze op Miguel Alejandro Machado. Deze blijkens zijn portfolio zeer getalenteerde kunstenaar werd geboren in 1990 in Pinar del Rio op Cuba. In 2008 is hij afgestudeerd op middelbaar niveau Beeldende Kunst met de specialiteit schilderen aan de Provinciale Academie en vervolgens in 2015 aan het Superior Institue of Art in Havana. Zijn prestaties als schilder hebben hem in staat gesteld om deel te nemen aan tentoonstellingen op Cuba, in Duitsland en in de Verenigde Staten. Hij woont en werkt momenteel in de Cubaanse hoofdstad Havana.
Nadat de definitieve keuze op hem gevallen was is Bart aan de slag gegaan met het regelen van het visum en de tickets met het oog op een verblijf in Esbeek van begin mei tot begin augustus van dit jaar. Maar toen bleef het even duren. En uiteindelijk kwam er reactie van de ambassade waarin de IND een dermate fors pakket aan eisen heeft neergelegd dat we ons als werkgroep over het doorgaan van deze AIR-editie moesten beraden. Wat bleek: afgelopen oktober zijn de voorwaarden voor het verstrekken van visa (aan burgers uit Cuba) sterk aangescherpt. En wel in dergelijke mate dat we daar als organisatie niet de verantwoordelijkheid voor kunnen dragen. Zo zou zich iemand van de organisatie persoonlijk onbeperkt garant moeten stellen voor alles wat er met de kunstenaar zou kunnen gebeuren of wat de kunstenaar doet. En daar zitten grote juridische en financiële onzekerheden aan vast. En na het eventueel voldoen aan deze voorwaarde is het onduidelijk hoe lang het duurt voordat een dergelijk visum wordt verstrekt, zodat we niet zouden weten wanneer het project ingepland kan worden. Na uitgebreid overleg hebben we daarom moeten besluiten dat het bezoek van Miguel niet door kan gaan. Voor ons natuurlijk een grote tegenvaller, evenals voor de kunstenaar zelf en diens Cubaanse collega’s die daarmee bijna volledig afgesneden worden van deelname aan internationale kunstprojecten.
Niettemin laat de werkgroep AIRE zich niet zomaar uit het veld slaan en zijn we actief aan het brainstormen om een alternatieve invulling van het project voor dit jaar te organiseren. Diverse mogelijkheden liggen daarbij nog voor, variërende van een andere kunstenaar tot een andere invulling binnen de doelstellingen van het project dit jaar. We zijn deze enthousiast aan het verkennen en hopen binnenkort te kunnen laten weten hoe het programma voor dit jaar er uit gaat zien.
door: Danny van Vliembergen
