Van 12 september tot en met 6 december 2020 loopt in het Andreas Schotel Museum te Esbeek de tentoonstelling Een keur aan koppen, waarvoor uit de museumcollectie een reeks portretkoppen van Andreas Schotel zijn geselecteerd. 

Andreas Schotel staat niet bekend als portretkunstenaar of portrettist. Hij heeft geen portretten in opdracht vervaardigd, misschien op een enkele uitzondering na. Toch heeft hij vele portretten op eigen initiatief getekend om zijn vaardigheid als tekenaar te oefenen. Vooral door aansprekende of karakteristieke koppen moet hij tot het tekenen van portretten aangezet zijn. Ook uit vriendschap of als tegenprestatie zal hij van deze en gene wel eens een portrettekening gemaakt hebben, die hij soms tot een ets heeft uitgewerkt.

Tekenen is – zeker vroeger – voor iedere kunstenaar de basis van zijn kunstenaarschap. Als beginnend kunstenaar heeft Andreas Schotel zijn tekenvaardigheid geoefend door portretten te tekenen, want de vroegste portretjes zijn in familiekring tot stand gekomen. Vader, moeder, maar ook zijn oudere zus Bep en broer Wes heeft hij tot model genomen. Op de academie behoort het tekenen naar levend model (gekleed en naakt) tot het vaste curriculum. 

Tekeningen van bootwerkers en arbeiders uit de gasfabriek met indrukwekkende koppen heeft Schotel succesvol weergegeven in tekeningen maar ook als ets uitgevoerd. Mogelijk in opdracht heeft hij karakteristieke koppen getekend van de grondlegger van ‘De Utrecht’ Willem Pieter Ingenegeren en van de componist Henri Zagwijn. In de beslotenheid van zijn atelier heeft hij veel figuurstudies en portretten vervaardigd, veelal kennen wij de namen van de geportretteerden niet. Bertus Schmidt en Corrie Pomes zijn uitzonderingen. Een zekere Heinz uit het Roergebied heeft hij voor zijn vertrek naar Spanje om aan de burgeroorlog deel te nemen getekend en wederom tijdens de oorlog omdat hij dan vermoedelijk op Schotels atelier ondergedoken zit. Tijdens de verblijven in de zomermaanden in Esbeek heeft hij door de jaren heen heel wat mensen geportretteerd, zoals Jan van der Heijden, Vera Reuser, oude en jonge Frans Souwen en dokter Harry Ruhe, de laatste weliswaar naar een portretfoto van Lenie Heeffer-van Rijn.

In de loop van de tijd heeft hij zijn eigen portret ook periodiek met hulp van een spiegel geobserveerd en getekend: schetsmatig, gedetailleerd of ietwat karikaturaal, soms als vertrekpunt voor een ets. 

In de geëxposeerde koppen probeert Schotel in de fysiognomie van de kop iets van het karakter van de persoon te laten doorklinken. Wanneer de portretten of koppen nauwkeurig en intensief worden bekeken, blijken ze zeer de moeite waard. Een expositie waar met een speciale ‘blik’ naar gekeken moet worden.

In de gang hangen etsen met de natuur als onderwerp, in wezen een kleine reprise van de eerdere expositie Natuur bij Schotel.

Andreas Schotel Museum Esbeek (dagelijks open van 11.00 tot 16.00 uur, behalve maandag)

in Café Schuttershof

Dorpsstraat 2

5085 EG  Esbeek