De Uruguayaanse kunstenaar Frederico Benites verblijft in de nazomer 6 weken in Esbeek als artist in residence. In het atelier van Hannes Verhoeven werkt hij aan het bouwen van een groot houten paard. Op zondag 29 september zal het beeld onthuld worden in de beeldentuin in de Groenstraat.
Wie een dezer dagen het atelier van Hannes Verhoeven aan de Groenstraat bezoekt kan het bijna niet ontgaan. Naast de beelden van de Esbeekse kunstenaar en de vertrouwde koffiekopjes staat er ook een kalebas met een ijzeren rietje in de ruimte: een bombilla met mate, een soort thee die in Zuid Amerika veel gedronken wordt.
De bombilla is van Frederico Benites (1979, Montevideo) een Uruguayaanse kunstenaar die zes weken is Esbeek verblijft als “artist in residence”. Benites is de middelste zoon van een traditioneel Uruguayaans gezin met drie kinderen. Toen hij twaalf jaar oud was maakte hij met een stanleymes een houten kapstok en sinds die tijd raakte hij steeds mer gefascineerd door de mogelijkheden met hout te werken. Na een opleiding houtbewerking werkte hij 15 jaar voor een meubelfabriek in Montevideo. “Ik maakte bijvoorbeeld tafels op maat voor projecten van architecten.” Maar omdat hij barstte van de ideeen om hout ook voor andere toepassingen te gebruiken, begon hij 6 jaar geleden met het maken van mozaieken en beelden van hout.
Benites is inmiddels behoorlijk bekend in Uruguay. hij was al een paar keer op de televisie te zien en zijn werk hangt en staat in twee galerieen in Uruguay en straks ook nog in een galerie in Mexico. “ Prachtig dat er straks ook werk van mij in Esbeek te zien zal zijn. Dat vind ik het mooiste: dat veel mensen mijn kunst kunnen zien en bijvoorbeeld een reactie geven op sociale media.
Wie het werk van Benites bekijkt (bijvoorbeeld op https://www.instagram.com/fedebenites/) ziet kleurrijke kunstwerken van hout met opvallende symetrieen. Vlinders, een stier, vogels en paarden. Sommige van zijn “houtschilderijen” doen denken aan het werk van Piet Mondriaan. Zelf ziet hij de Uruguayaans-Spaanse kunstenaar Joaquín Torres-García als voorbeeld. Veel van het hout is kleurig bewerkt met zijn eigen verftechniek.
Benites kwam naar Esbeek op uitnodiging van de werkgroep “Artist in residence” van de vrienden van Schotel. “In oktober 2023 ontmoette hij Bart van Hoof in Montevideo en via hem is het contact gelegd. Hannes Verhoeven verleent hem gastvrijheid in zijn atelier.
Benites: “Esbeek maakt een goed georganiseerde indruk op me. De mensen zijn erg aardig, het is een mooi en rustig dorp. Het beeldenpark aan de Groenstraat brengt je dichter bij andere ideeen.
Toen ik in het Schotelmuseum kwam, zag ik dat Schotel veel paarden heeft afgebeeld. In het museum hangt een houten exemplaar dat ook is afgebeeld in de handen van het meisje op de schildering die gemaakt is aan de buitenkant van Schuttershof. Toen ik dat zag voelde ik me meteen verbonden met Esbeek. Ik ga hier namelijk een houten paard maken.
Het paard is in Uruguay een symbool van kracht, werklust en vrijheid. Het staat in het wapen van Uruguay. Ik voel me trots dat ik als Uruguayaan hier mag zijn. Voor mijn vader, voor mijn zoon van 13 jaar en voor mijn land. Dat mijn werk straks hier te zien is voelt alsof ik een voetballer ben die een interland gaat spelen voor “la celeste”, het nationale voetbalteam van Uruguay.
Ondanks dat collega kunstenaar Hannes hem een shirt van Ajax overhandigde, is het Benites erg resoluut als het over voetbal gaat. Penarol (zijn favoriete club uit Montevideo) was 50 keer landskampioen en won vijf keer de Copa Libertadores (de Zuid Amerikaanse championsleague): daar kan Ajax niet aan tippen.
Uruguay is een klein land met 3,5 miljoen mensen en 12 miljoen koeien. Maar de Uruguayanen staan bekend om de “garra Charrua” (letterlijk vertaald: de klauw van de Charrua indianen, de oorspronkelijke bewoners van Urguguay. Charruas staan bekend als dappere en vasthoudende strijders. Dat belooft wat voor het paard dat een plekje zal krijgen in de beeldentuin in Esbeek en onthuld zal worden op zondag 29 september.
Sjef van Hoof
