Ondanks alle onzekerheid omtrent de situatie rond het coronavirus is er toch een nieuwe expositie in het Andreas Schotel Museum ingericht. Afgelopen september heeft het museum aan de tentoonstelling Cavalcade. Een stoet van picturale paarden in ’t Kristalijn te Mol-Rauw (België) meegedaan met een zestal werken. Reden om de museumverzameling eens door te lopen op werken waarop het paard is afgebeeld en dat blijken er nogal wat te zijn. Daarom wijden wij nu een expositie aan paarden in het oeuvre van Andreas Schotel, die tot en met 24 februari 2022 te zien is.
In de geschiedenis zijn mens en paard onafscheidelijk. De mens moest het paard ten eigen nutte temmen (domesticeren) om het bruikbaar te maken als last-, rij- of trekdier. Paarden werden bereden om sneller afstanden af te leggen of om in oorlogen effectief te kunnen opereren. Met paarden, ingespannen voor een kar, koets, trekschuit, wagen, slee of tram, konden grotere vrachten en/of meer mensen over een langere afstand gemakkelijker en sneller vervoerd worden.
In het boerenbedrijf werden paarden gebruikt bij het ploegen, eggen en de oogst naar de schuur brengen. In de haven, in de bossen of bij bedrijven werden werkpaarden vooral als trekpaard voor vervoer van goederen, bomen etc. ingezet, maar ook in tred- of rosmolens en in de mijnen. De enorme kracht van het paard heeft de mens altijd benut voor veelzijdige doeleinden. Daarom was het paard een essentieel deel van zijn werkkapitaal. Overigens werd paardenvlees ook als voedsel gegeten en waren er speciale paardenslagers. Met de komst van motoren verliest het paard zijn praktische functie als werkpaard en krijgt meer en meer in circus, sport of recreatie een rol. Paardenrennen, ruiter- of springsport en paardendressuur worden ter ontspanning van mensen in een soms competitieve en prestatiegerichte rol georganiseerd. De mens blijft nog altijd zijn wil aan het paard opleggen, maar is er op een geheel andere manier van afhankelijk.
Het belang van het paard voor de mens blijkt evenzeer uit de talloze uitdrukkingen, spreekwoorden en gezegden met verwijzingen naar paarden: Vast in het zadel zitten; Zijn stokpaardje berijden; Een paardenmiddel; De teugels in handen hebben of laten vieren; Een gegeven paard mag men niet in de bek kijken; Het beste paard van stal; Er zijn luxe paarden en werkpaarden; Trekken aan een dood paard; Het paard achter de wagen spannen; Het paard van Troje binnenhalen; Man en paard noemen; Op het verkeerde paard wedden; Over het paard getild zijn, enz. enz.
In het oeuvre van Andreas Schotel treffen wij veel paarden aan, omdat die vroeger bij veel bezigheden gewoon waren, zowel in het boerenbedrijf als in de stad of in de haven. De veranderde functie van het paard brengt Schotel ook in beeld bij circusacts of in de ruitersport.
De tentoonstelling illustreert aardig, hoe normaal het paard vroeger in het alledaagse leven was en geen luxe bezit voor financieel draagkrachtigen zoals tegenwoordig. Door een dergelijk onderwerp/thema van het paard centraal te stellen kunnen wij het werk van Andreas Schotel in een cultuurhistorische perspectief plaatsen, wat nieuwe gezichtspunten oplevert. De artistieke merites en kwaliteiten van Schotel’s werk veranderen daardoor geenszins, maar ze krijgen wel een bredere lading.
In de gang hangen etsen van Andreas Schotel met betrekking tot de landbouw in Esbeek.
Andreas Schotel Museum Esbeek (dagelijks open van 11.00 tot 16.00 uur, behalve dinsdag)
in Café Schuttershof
Dorpsstraat 2
5085 EG Esbeek
